Słowa kredyt i pożyczka często używamy zamiennie, ponieważ pozornie znaczą to samo. W obu przypadkach mamy przecież do czynienia z pożyczeniem pieniędzy na określony czas. Jednak z formalnego punktu widzenia są to dwa różne produkty finansowe, które regulowane są przez odrębne przepisy. Poniżej wyjaśniamy, czym się różni kredyt od pożyczki, a także czym jest tzw. kredyt konsumencki, który wprowadzono do porządku prawnego kilka lat temu.
Czym charakteryzuje się kredyt?
Kredyty słusznie większość z nas kojarzy głównie z bankami. To właśnie te instytucje specjalizują się w ich udzielaniu, ponieważ kwestie związane z umową kredytową są uregulowane w Prawie bankowym.
Zgodnie z zawartymi tam przepisami umowa kredytowa musi spełniać kilka istotnych warunków:
- przedmiotem umowy mogą być wyłącznie środki pieniężne, a kredytu udzielić może tylko bank,
- środki pieniężne przekazane kredytobiorcy w ramach umowy kredytowej muszą być przeznaczone na określony cel (np. na cel inwestycyjny, konsolidację innych kredytów bądź zakup nieruchomości), a kredytodawca ma prawo sprawdzić, w jaki sposób są wydatkowane pożyczone środki,
- umowa musi mieć formę pisemną (pod rygorem nieważności),
- udzielenie kredytu ma zawsze charakter odpłatny, czyli kredytobiorca jest zobowiązany zwrócić kwotę kredytu z odsetkami oraz ewentualnie dodatkowymi kosztami stanowiącymi wynagrodzenie dla banku (dlatego nie ma czegoś takiego jak kredyt darmowy).
Sformalizowany charakter kredytu w rozumieniu Prawa bankowego jest uzasadniony – jest on bowiem udzielany przez banki nie ze środków własnych, lecz ze środków zdeponowanych przez innych klientów. Z tego też względu prowadzona przez banki działalność kredytowa podlega ścisłej kontroli – w Polsce nadzór ten realizowany jest przez Komisję Nadzoru Finansowego.
Czym charakteryzuje się pożyczka?
Pożyczka jest dużo mniej sformalizowana niż kredyt – kwestie jej udzielania reguluje Kodeks cywilny (art. 720 i kolejne).
Oto najważniejsze cechy pożyczki:
- może jej udzielić każdy, czyli np. osoba fizyczna, firma lub bank,
- umowa pożyczki musi być na piśmie dopiero wtedy, jeśli kwota pożyczki przekracza 1000 zł,
- może być odpłatna lub nie – dlatego bez trudu znajdziemy promocyjne pożyczki za darmo,
- udzielana jest na dowolny cel – pożyczkobiorca może swobodnie dysponować pożyczonymi pieniędzmi, a pożyczkodawca nie ma prawa w to ani ingerować, ani kontrolować.
Ze względu na dużą swobodę zawierania umów pożyczkowych istnieje dzisiaj wiele rodzajów pożyczek.
Bez wątpienia najpopularniejszymi stały się szybkie pożyczki przez Internet oferowane przez instytucje pożyczkowe. Istnieją jednak także pożyczki prywatne i pożyczki społecznościowe udzielane przez osoby fizyczne oraz pożyczki bankowe.
Kredyt konsumencki – to kredyt czy pożyczka?
Pojęcie kredytu konsumenckiego zostało wprowadzone do polskiego porządku prawnego dopiero w 2011 roku i narobiło trochę zamieszania, jeśli chodzi o rozróżnienie kredytu od pożyczki.
Zgodnie z przepisami kredyt konsumencki jest to kredyt udzielany tylko i wyłącznie osobom fizycznym na cele prywatne przez kredytodawców zajmujących się zawodowo udzielaniem takich kredytów. Jego wysokość nie może przekroczyć kwoty 255 550 zł.
W praktyce chodzi więc zarówno o banki, jak i pozabankowe instytucje pożyczkowe. Co za tym idzie, kredytem konsumenckim może być zarówno pożyczka w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego, jak i kredyt opisany w Prawie bankowym.
Co jest lepsze: kredyt czy pożyczka?
Biorąc pod uwagę wyżej wymienione różnice między kredytem a pożyczką, dużo bardziej przyjaznym produktem finansowym wydaje się pożyczka. Jest mniej sformalizowana od kredytu, a pożyczkobiorca może swobodnie dysponować pożyczoną sumą pieniędzy. Co ważne, tylko pożyczka może być udzielona bez odsetek – warto pamiętać jednak, że pożyczki za darmo oferowane są niemal wyłącznie przez Internet i przez instytucje pożyczkowe.
Pożyczki są jednak produktami udzielanymi w dość niskich kwotach, dlatego doskonale sprawdzają się do zaspokajania bieżących potrzeb konsumpcyjnych. Dzięki nim możemy zrobić remont mieszkania, wyjechać na wakacje, czy kupić nowy sprzęt AGD.
Jeśli chcemy pożyczyć większą sumę pieniędzy np. na zakup nieruchomości, czy rozkręcenie własnego biznesu, lepszym rozwiązaniem będzie dla nas kredyt bankowy.