Coraz więcej Polaków decyduje się na indywidualne oszczędzanie na emeryturę. Powoli staje się bardzo prawdopodobne, że o ile dzisiejsi emeryci mają niewielkie dochody, o tyle ci, którzy zakończą pracę zawodową za 20 lat i później, będą żyli na skraju ubóstwa. Dlatego spora część społeczeństwa bierze sprawy w swoje ręce i stara się tworzyć kapitał, który potem będzie stanowił emeryturę dodatkową.
Sposoby są różne, jedni zwyczajnie zbierają do skarpety, inni na koncie w banku. Ale należy pamiętać, że pieniądze, które leżą bezczynnie, tracą tak naprawdę na wartości. Przy założeniu, że zaczniemy z nich korzystać np. za dwadzieścia lat, trzeba liczyć się z tym, że przez ten czas stopień inflacji może znacznie uszczuplić nasze tak skrzętnie zgromadzone zabezpieczenie emerytalne.
Dlatego samo oszczędzanie na emeryturę nie wystarczy. To oczywiście najważniejsze, bo bez oszczędności nie stworzymy osobnego kapitału, ale trzeba jeszcze zadbać o inwestowanie tej kwoty.
Gdzie zainwestować oszczędności na emeryturę?
Wiele osób decyduje się na zwykłe lokaty terminowe. To bezpieczny sposób, ale przy obecnym oprocentowaniu praktycznie nic nie zyskujemy. Odsetki, które nam nalicza bank, po odliczeniu podatku Belki chronią nas jedynie od utraty wartości kapitału, nic więcej. Dlatego warto zainteresować się tzw. trzecim filarem. To dwie możliwości: IKE (Indywidualne Konto Emerytalne) i IKZE (Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego). Jest to dobrowolne inwestowanie i budowanie kapitału emerytalnego, niemające nic wspólnego z OFE. Do obydwu programów inwestycyjnych można przystąpić w wybranym banku lub towarzystwie ubezpieczeniowym czy funduszu ubezpieczeniowym.
Ogólnie Indywidualne Konta Emerytalne i Indywidualne Konta Zabezpieczenia Emerytalnego prowadzone mogą być również przez PTE, czyli powszechne towarzystwa ubezpieczeniowe, fundusze inwestycyjne oraz domy maklerskie. Dane KNF wykazują, że w 2017 roku aż 932 tys. osób korzystało z możliwości posiadania IKE i aż 664 tys. osób posiadało IKZE.
Sprawdźmy co to jest ike i ikze dokładniej
Ike i ikze to swojego rodzaju emerytalne fundusze inwestycyjne. Według polskiego prawa każdy może założyć sobie indywidualne konto emerytalne, opinie jednak na ten temat są w społeczeństwie podzielone. Z jednej strony obecne zarobki i tak obciążone są koniecznością zapłaty obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego, co w wielu przypadkach może utrudniać wysupłanie dodatkowych środków na jeszcze inne ubezpieczenie. Z drugiej strony, jeśli zastanawiamy się jak zainwestować 1000 zł miesięcznie z myślą o emeryturze, ike może być tym, co się opłaca najbardziej. Istnieje wiele przesłanek, które mogą zachęcać do dodatkowego oszczędzania na emeryturę w ike i ikze. Jednak pytań w tym temacie jest jeszcze więcej. Najczęściej pojawiają się takie np. jak: czy wpłaty na ike można odliczyć od podatku albo czy można mieć ike i ikze jednocześnie oraz ike czy ikze, co wybrać? Postaramy się na nie wszystkie odpowiedzieć.
Indywidualne konto emerytalne odliczenie od podatku
Podatek a ike i ikze to ciekawa kwestia, która jest tutaj największą korzyścią dla osób decydujących się na oszczędzanie na emeryturę w III filarze. Oba fundusze emerytalne, zarówno IKE, jak i IKZE zwolnione są z 19 procentowego podatku Belki. Jednak, aby tak było, zgromadzonych środków nie można wypłacić wcześniej, niż przewiduje umowa. Przy terminowej wypłacie środków z IKE nie płacimy podatku dochodowego. Wypłata z IKZE natomiast podlega opodatkowaniu dochodowemu, jednak stawka jest dużo niższa niż standardowo i wynosi tylko 10 procent. Co istotne w kwestii dziedziczenia, środki te również nie są opodatkowane, dzięki czemu nie musimy płacić podatków od spadków czy darowizn. Dodatkowo wpłaty IKZE możemy odliczać od podstawy opodatkowania.
Obie formy różnią się między sobą kilkoma szczegółami – o czym dokładniej piszemy niżej, ale mają też punkty wspólne. Środki zgromadzone w IKE i IKZE stanowią naszą własność, możemy nimi dowolnie dysponować i nie musimy czekać z wypłatą do osiągnięcia praw emerytalnych. Są także dziedziczone poprzez wskazane przez nas osoby bądź przez ustawowych spadkobierców. W każdej też formie można zacząć oszczędzanie już w wieku 16 lat, więc jest to również możliwość dobra dla rodziców, którzy chcieliby jak najlepiej zabezpieczyć przyszłość emerytalną swojego potomstwa. Co istotne, bez problemu możemy posiadać jednocześnie oba konta.
Różnice pomiędzy IKE i IKZE
A czym różni się ike od ikze i czy są to znaczące różnice? Obydwa plany oszczędzania na emeryturę cieszą się podobnym powodzeniem wśród klientów, ale mają kilka istotnych różnic.
- Limity wpłat. Zarówno w jednym, jak i w drugim koncie ustanowione są limity wpłat i nie można wpłacać ile się chce. W IKE w roku 2018 obowiązuje limit w wysokości 13 329 zł rocznie. Wpłaty przewyższające ten pułap są zwracane klientowi i nie biorą udziału w inwestowaniu. W IKZE również jest takie ograniczenie, z tym że tutaj jest to 5 331,60 zł.
- Podatek Belki. Środki zgromadzone na IKZE, a konkretnie nasze zyski z inwestowania są zwolnione z tego podatku. W przypadku IKE nie ma takiego przywileju.
- Odliczenie w PIT. Środki zgromadzone w IKZE uprawniają też do doliczenia od podstawy opodatkowania, w IKE tej możliwości nie ma.
- Wypłata. Kapitału zgromadzonego na IKZE nie można wypłacić przed ukończeniem 65 roku życia.
Wybór pomiędzy ike a ikze, czyli tymi dwoma alternatywnymi formami oszczędzania na emeryturę to sprawa indywidualna, jednakże należy pamiętać, że inwestowanie w fundusze lub inne aktywa niesie ze sobą określone ryzyko i może się zdarzyć tak i że nie opłaca się to tak do końca. W różnych firmach są także opłaty za prowadzenie takiego konta i prowizje o różnej wielkości. Dlatego przed podjęciem takiej decyzji należy dobrze wszystko sprawdzić, policzyć i porównać koszty oraz dotychczasowe wyniki finansowe wybranych aktywów. Doskonale sprawdzi się tutaj porównywarka funduszy inwestycyjnych, gdzie zgromadzone są najważniejsze dane, dzięki czemu porównanie ike oraz ikze będzie szybki i proste.