Często szukamy odpowiedniej dla siebie formy inwestowania oszczędności i prędzej czy później natrafiamy na liczne oferty banków w zakresie pomnażania pieniędzy na funduszach inwestycyjnych. Problem w tym, że ten produkt jest zwykle opisany w tak zawiły sposób, że zwykły klient bez wiedzy z zakresu finansów nie jest w stanie tego zrozumieć. Postaramy się więc przybliżyć i wyjaśnić kilka zagadnień.
Co to są fundusze inwestycyjne?
Fundusze inwestycyjne są formą inwestycji, w której dochodzi do zbiorowego lokowania kapitału (np. środków pieniężnych lub papierów wartościowych) w jednym określonym funduszu. Zebrane środki są następnie przeznaczane na inwestycje. Osoby, instytucje czy przedsiębiorstwa, które dokonały wpłaty na rzecz funduszu, otrzymują z tego tytułu swojego rodzaju udziały, które nazywane są jednostkami uczestnictwa i nadają inwestorom prawa majątkowe do określonych aktywów funduszy inwestycyjnych.
Fundusze inwestycyjne w Polsce
Obok Funduszy Inwestycyjnych Otwartych (FIO) i Funduszy Inwestycyjnych Zamkniętych (FIZ), w Polsce istnieją również Specjalistyczne Fundusze Inwestycyjne Otwarte (SFIO), będące hybrydą funduszu otwartego i zamkniętego. Największymi funduszami inwestycyjnymi w Polsce są m.in.:
- FIO PKO Skarbowy
- FIO UniKorona Pieniężny
- SFIO Arka Prestiż
- FIO PKO Rynku Pieniężnego
- FIO PZU Stabilnego Wzrostu
- SFIO Pioneer Gotówkowy
Fundusze inwestycyjne jak zacząć?
Jak inwestować w fundusze inwestycyjne? Najpierw wybieramy fundusz. Oferta na tym rynku jest ogromna, a klient musi przedrzeć się przez ten gąszcz i podjąć decyzję. Po pierwsze, trzeba porównać wysokości prowizji i opłat przynajmniej w kilku firmach. W sieci znajdziecie różne porównywarki, ale nie wybierajcie tych dedykowanych danemu bankowi, tylko niezależne. Po drugie, w wybranym banku będą funkcjonowały różne fundusze inwestycyjne. Trzeba doczytać, w jakie aktywa inwestują i jaki stopień ryzyka za sobą niosą.
Naliczanie opłat. Warto znać ich wysokość, ponieważ potem nie będziemy praktycznie widzieć tych potrąceń. Dlaczego? Dlatego, że koszty są od razu wliczane do publikowanej codziennie wartości nabytych jednostek inwestycyjnych. To co widzimy w wynikach to już nasz czysty zysk po odjęciu bieżących kosztów.
Czy warto inwestować w fundusze inwestycyjne?
Ryzyko. Trzeba pamiętać, że absolutnie każdy fundusz inwestycyjny niesie ze sobą określone ryzyko. Nie należy się jednak tym zrażać na samym wstępie, ponieważ ten rodzaj inwestycji ma charakter długofalowy i rozpatrywanie zysków oraz strat powinno nastąpić dopiero po minimum roku. Trzeba oczywiście monitorować systematycznie sytuację i kiedy uznamy, że straty są za duże, bo nastąpiło jakieś załamanie rynku, mamy prawo wycofać swoje jednostki. Za najbezpieczniejsze uznaje się inwestowanie w fundusze inwestycyjne rynku pieniężnego i obligacji. Czyli z punktu widzenia bezpieczeństwa, można powiedzieć, że są to najlepsze fundusze inwestycyjne. Natomiast największe ryzyko spadków towarzyszy funduszom akcyjnym.
Optymalizowanie strat i podatki od zysków
- Wycofanie jednostek. Mamy do tego prawo w każdym wybranym momencie inwestycji. Czas, jaki mija od wydania takiej dyspozycji do momentu wpływu pieniędzy na konto to zwykle 2-4 dni. Najpierw zarządca funduszu analizuje naszą decyzję, a potem przesyła środki pieniężne. Przed wybraniem funduszu inwestycyjnego koniecznie trzeba sprawdzić jakie bank lub inna wybrana firma pobiera opłaty za tą operację.
- Konwersja jednostek. Nie musimy od razu wycofywać swojej inwestycji całkowicie, możemy sprawdzić jak w danym czasie pracują inne subfundusze i aktywa, a następnie dokonać konwersji. Polega ona na odkupieniu swoich dotychczasowych jednostek i jednoczesnym zakupieniu jednostek innego funduszu inwestycyjnego w obrębie wybranego towarzystwa czy banku. To operacja szybsza niż całkowite wycofanie, co jest dość ważne w przypadku dynamicznych zmian na rynku. Co istotne, taka konwersja nie jest obciążona podatkiem Belki.
- Opodatkowanie zysków. Każdy, kto czerpie zyski z inwestycji podlega opodatkowaniu. Nie musimy jednak o tym pamiętać, ani też załatwiać żadnych formalności. Płatnikiem takiego podatku jest fundusz i to on potrąci nam należną kwotę w momencie odkupu jednostek. Stawka podatku wynosi 19% i jest to danina naliczana jedynie od zysków, nie od kapitału pierwotnego.
Fundusze inwestycyjne – bezpieczeństwo inwestycji
Bezpieczeństwo kapitału. Jeśli korzystamy z legalnego funduszu inwestycyjnego, który działa na mocy pozwolenia wydanego przed Komisję Papierów Wartościowych i Giełd, nie musimy się niczego obawiać. Przepisy obligują towarzystwo do wysyłania klientom bieżących raportów na temat swojej działalności i kondycji finansowej. Fundusze inwestycyjne podlegają też stałym kontrolom wspomnianej komisji. Kapitał, który wpłacamy na fundusz jest przechowywany w Banku Depozytariusz, który również jest uprawniony do kontrolowania prawidłowego wykorzystania pieniędzy inwestorów.
To jedynie podstawowa wiedza na temat funduszy inwestycyjnych, ale zawsze warto pamiętać, że klient ma prawo do czytelnych informacji. Więc jeśli opis funduszy, którymi jesteśmy zainteresowani jest zbyt zawiły, zawsze można poprosić pracownika lub konsultanta o wytłumaczenie tego w przystępny sposób.